Kamerbrief minister De Jonge over uitkomsten onderzoek naar inkopen en aanbesteden in het sociaal domein

Minister de Jonge van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft in zijn Kamerbrief van 21 oktober de Tweede Kamer geïnformeerd over de uitkomsten van het in opdracht van de Nederlands overheid uitgevoerde onderzoek naar de werking van Europese aanbestedingsrichtlijnen op het sociaal domein.

Nederlandse overheden die diensten in het sociaal domein willen afnemen, moeten sinds 2016 opdrachten met een waarde boven €750.000 aanbesteden in de EU. Ze beschouwen dit als een lastig proces dat geen duidelijke voordelen oplevert op het gebied van betere kwaliteit van zorg en ondersteuning voor een meer competitieve prijs. De Nederlandse overheid heeft daarom opdracht gegeven om nader uit te zoeken of dit werkelijk het geval is, en om te kijken of de bepalingen over het aanbesteden in het sociaal domein in de EU-richtlijn 2014 waarin deze eis tot verplicht aanbesteden is opgenomen, hun doelstellingen bereiken (effectief zijn) en dit doen op een manier die in verhouding staat tot de inspanning die ermee gemoeid is (efficiënt zijn). Het onderzoek is vastgelegd in het Rapport aanbestedingen in het sociaal domein.

Conclusies onderzoek
Samenvattend heeft dit onderzoek geleid tot de volgende conclusies:

• Het sociaal domein in Europa, meer specifiek de thuis- en jeugdzorg, heeft een verwaarloosbare grensoverschrijdendheid. Van de 830 aankondigingen van gegunde opdrachten die tussen 2016 en 2018 zijn gepubliceerd, was slechts 0,5% van de aanbestedingen grensoverschrijdend. Hiermee wordt bevestigd dat er geen Europese markt is voor deze diensten.
• De verplichtingen die voortkomen uit de richtlijn blijken voor aanbestedende diensten en zorgaanbieders tijdrovend en kostbaar te zijn. Deze tijd en kosten komen niet direct ten goede aan de kwaliteit van de jeugd- en thuiszorg.

Het feit dat er geen grensoverschrijdendheid is in het sociaal domein terwijl aanbestedende diensten en zorgaanbieders aanzienlijke uitvoeringslasten ervaren, leidt tot onevenredigheid. Daarom kan worden geconcludeerd dat de regels die van toepassing zijn op overheidsopdrachten in het sociaal domein niet efficiënt noch effectief zijn.

Aanbeveling
Deze conclusies leiden tot de aanbeveling om de huidige verplichtingen die voortvloeien uit de Europese richtlijn inzake overheidsopdrachten zoals die momenteel van toepassing zijn in het sociaal domein te evalueren met het oog op eventuele aanpassingen. Bij een dergelijke evaluatie moet rekening worden gehouden met de bevindingen van dit rapport.

Minister De Jonge zegt in de Kamerbrief toe om de Kamer voor de Kerst een voorgangsrapportage over inkoop en aanbesteden in het sociaal domein toe te sturen. Hij zal daarin nader ingaan op de stand van zaken met betrekking tot zijn inspanningen om het sociaal domein uit te zonderen van de aanbestedingsrichtlijnen.

Bron: rijksoverheid.nl